واژه ی مد که در واقع از زبان فرانسه گرفته شده است و در زبان انگلیسی در قالب واژه ی فشن به کار می رود اصطلاح کلی در زمینه هنر طراحی پوشاک است که تحت تأثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص انجام میپذیرد. در عصر حاضر این صنعت شامل بخش های مختلفی از جمله پوشاک، پاافزار، کیف، لوازم آرایشی و اثاث می شود. مد، صنعت پیچیدهای است که شامل صنایع کوچکتری مانند فرآوردههای پوشاک و تأمین کالا، پارچه، مواد خام، رنگ، تولید، حمل و نقل، فروش، عرضه و تقاضا و نهایتاً دوریختن آنها میشود.مد به صورت فصلی و در بعضی برندها به صورت هفتگی تغییر میکند. تقاضا برای تغییر و همراهی با مد، رو به افزایش است و به همین دلیل مصرف تولیدات ارزان قیمت با کیفیت پایین یا به اصطلاح «فَست فشن» رو به رشد است.
طراحی مد به انگلیسی: Fashion Design هنر استفاده از طراحی، زیباییشناسی (حسّیک) یا زیبایی طبیعی برای خلق پوشاک و زیورآلات است، طراحی مد متأثر از نگرشهای اجتماعی، فرهنگها و جوامع مختلف بوده و به اندازهٔ همین تفاوتها دارای تنوع بالایی است. طراحان مد با روش های مختلف در بخشهای طراحی پوشاک و زیورآلات کار میکنند، بعضی به تنهایی و بعضی به عنوان بخشی از یک گروه به این حرفه مشغول هستند. آنها با تلاش برای طراحی لباسهای زیبا و باب طبع جامعه سعی در رفع تمایل مصرفکنندگان دارند.
به هنرمندان عرصه پوشاک که با طرحهای ابداعیشان تأثیر بهسزایی در صنعت مد در یک دوره خاص زمانی بگذارند، «طراح مد و لباس» گفته میشود. طراحان مد تلاش میکنند تا لباسی که طراحی میکنند تابعی از زیبایی و دلانگیزی باشد، آنها باید در نظر داشته باشند که هر نوع لباسی چه مخاطبی دارد و همچنین در چه موقعیتی پوشیده میشود. آنها برای انجام این مهم محدودهای وسیع از مواد و ترکیبات آن و همچنین طیف گستردهای از رنگها، الگوها و سبکها را در اختیار دارند. با وجود اینکه لباسهای روز و معمولی بیشترین میزان لباسهای مصرفی را تشکیل میدهند و در محدودهٔ سبکهای قراردادی متداول و مرسوم قرار دارند، لباسهای رسمی و لباسهای شب که برای مراسم خاص و مهمانیها استفاده میشوند نیز مطلوب هستند و مخاطبان خاص خود را دارند.
پیش از تشکیل اولین خانه طراحی لباس در پاریس، ابداع مد به وسیله افراد ناشناخته انجام میگرفت.خیاط هایی که خود لباسی را طراحی کرده و پس از دوخت کامل، آن را به مشتری تحویل میدادند.رفته رفته خانه های طراحی این افراد را به استخدام خود درآوردند و شروع به عرضه طرح های مختلف زیادی کردند که در صورت جلب نظر مشتریان برای دو خت تایید میشد و این موضوع باعث شد طراحی لباس به عنوان یک شاخه اقتصادی جدید شناخته شود. در قرن نوزدهم میلادی چارلز فردریک ورث : Charles Frederick Worth با دوختن برچسب نام خود به لباسهایی که طراحی میکرد زمینهساز شروع طراحی مد بهطور کلی شد.
درست پیش از آنکه بزازها مزونهای لباس (خانههای مد) خود را در پاریس برپا کنند و انبوه خیاطهای شناخته نشده دست به خلاقیت بزنند و مدهای عالی که در دادگاههای سلطنتی پوشیده میشدند برچیده شوند. موفقیت ورث بهطوری بود که او به جای اینکه مانند خیاطهای دیگر که در گذشته تنها از دستور مشتری پیروی میکردند رفتار کند، میتوانست به مشتریانش دیکته کند چه بپوشند. واژهٔ ‘طراح مد’ به فرانسوی: Couturier در حقیقت اولین بار برای توصیف او ساخته شد. در حالیکه مقولهٔ پوشاک در هر دورهٔ زمانی توسط دانشگاهیان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتهاست، تنها خلق پوشاک از سال ۱۸۵۸ به بعد را میتوان بهطور مؤثر طراحی لباس در نظر گرفت.
در همان دوره بود که بسیاری از مزونهای لباس (خانههای مد) شروع به استخدام هنرمندان و نقاشها کردند تا طرح لباسها را بکشند. تصاویر نقاشی شده به مشتریها نشان داده میشدند که بسیار ارزانتر از نمونه واقعی لباس تولید شده در کارگاه بودند، در صورتی که مشتریها یکی از طراحیهای آنان را میپسندیدند آن لباس را سفارش میدادند و خانهٔ مد از این طریق صاحب درآمد میشد. به این ترتیب، سنت طراحی لباس به جای ارائهٔ لباسهای تکمیل شده به عنوان یک کار اقتصادی شروع شد.
مد پوشاک تا سال ۱۹۵۰، عمدتاً طراحی و ساخت لباس به شکل دوخت سفارشی (روش فرانسوی) و بر اساس اندازههایی بود که مشتری سفارش میداد، هر لباس برای یک مشتری خاص طراحی و دوخته میشد و برای مشتریها به شکل انحصاری سفارش دوخت گرفته میشد، بهطور معمول در آن دوره از پارچههای گرانقیمت و با کیفیت بالا استفاده میشد و با دقت بسیار بالا به جزئیات و اتمام کار لباس دوخته میشد. در نتیجه این کار فرایندی بسیار وقت گیر بود، ظاهر و تناسب لباس به نسبت هزینهٔ مواد و زمان لازم برای دوخت در اولویت قرار داشتند.
پوشاک آمادهready-to-wear و به فرانسه prêt-à-porte لباسهای ماشینی مرز بین دوخت سفارشی و تولید انبوه هستند، این لباسها برای مشتریهای مخصوص دوخته نشدهاند اما دقت زیادی در انتخاب و برش پارچه صورت گرفتهاست و به منظور تضمین انحصار، این لباسها در مقادیر محدود دوخته شدهاند. در نتیجه به نسبت گران قیمت هستند. مجموعههای لباسهای ماشینی معمولاً در هر فصل طی دورهای که به نام هفتهٔ مد: Fashion Week شناخته میشود توسط خانههای مد به عرضهٔ نمایش گذاشته میشوند. این پدیده دو بار در سال در سرتاسر شهرها اتفاق میافتد. انواع لباسهایی که در فصلهای مد ارائه میشوند شامل پوشاک بهار،تابستان، پاییز، زمستان و همچنین لباسهای راحتی، لباس شنا و لباس عروس هستند.
در حال حاضر صنعت مد بیش از هر چیز متکی بر فروش بازار انبوه است. تولید انبوه طالب بیشتری دارد و نیاز طیف گستردهای از مشتریان را برآورده میکند. مشاهیر دنیای مد برای هر فصل مد روندهایی را تعیین میکنند که بر اساس آن لباسهای ماشینی تولید میشود. آنها اغلب تمام طول یک فصل را صبر میکنند تا مطمئن شوند آیا سبک مطرح شده میتواند بازار را به دست بگیرد یانه، سپس برای تولید آن ابتکار عمل را به دست میگیرند و به منظور صرفه جویی در هزینه و زمان از پارچههای ارزانتر و تکنیکهای ساده تر برای تولید استفاده میکنند که به راحتی میتواند توسط یک دستگاه انجام شود.
در نتیجه محصول نهایی میتواند خیلی ارزان تر فروخته شود. یک نوع طراحی وجود دارد که سبک کوچ Kutch نامیده میشود و منشأ آن به واژهٔ آلمانی”kitsching” برمی گردد که معنی آن زشت یا به لحاظ زیباییشناسی ناخوشایند است. کوچ همچنین اشاره به نوع پوشش یا نمایش لباسهایی دارد که به اصلاح از مد افتادهاند، اغلب شلوارهای فاق بلند مربوط به دههٔ ۸۰ میلادی نماد مد کوچ (به آلمانی Kitsch) در نظر گرفته میشوند.
در دوره طراحی مد و لباس، طراحی ابتدا بر روی صفحه کاغذ انجام میشود. پس از آن طرح لباس با اضافه شدن رنگ جزئیات بیشتری به خود میگیرد. طرح ارائه شده بر روی کاغذ بسیاری از نکات حین اجرا را نمایان میکند و در گام اول میتوان جلوی ایرادات احتمالی را گرفت. در کلاس و آموزش طراحی لباس ، دانشجو بر روی کاغذ به راحتی و بدون هزینه باید طرح را با فضا و طرحهای اطراف هماهنگ کند تا در کلیت طرحی جالب، تحریک کننده؛ هماهنگ و جذاب بهدست آید.
یک شاهکار طراحی لباس در ابتدا خطوطی ساده بر روی کاغذ است اما آنچه طراح پیش رو میبیند چند خط مشکی ساده بر روی کاغذ نیست. از همان ابتدا جزئیات رنگ و برش سبک کاملاً در ذهن طراح نقش بسته است. برای رسیدن به چنین توانایی ذهنی باید بارها حین آموزش طراحی لباس تحت فشار زمانی و محدودیتهای طراحی اقدام به ایجاد طرح مناسب کنید تا فکر و دست تان برای خلق یک طرح ایده آل آماده شود.
اگر شما به دنبال یادگیری اصولی و کامل هستید می توانید در دوره آموزش طراحی لباس اصفهان همراه با ارائه مدرک معتبر فنی و حرفه ای صدر اندیشه شرکت کنید برای اطلاعات بیشتر می توانید رو لینک کلیک کنید.
جنس پارچه : باید متناسب با نگاه، احساس و روحیات اغلب مشتریان انتخاب شود. در انتخاب جنس پارچه همچنین باید شرایط آب و هوایی و فصلی نیز مورد توجه قرار گیرد. صدها نوع گوناگون از پارچه در دسترس طراحان قرار دارد.
چاپ پارچه : در طراحی ، رنگ ها و تم انتخابی برای چاپ و طرح پارچه باید متناسب با فصل انتخاب شود. ایده آل است که رنگ زرد روشن در زمستان و رنگ های تیره در زمستان مورد استفاده قرار نگیرند.
تزئینات روی لباس : مانند گلدوزی، مهره دوزی، تور دوزی و…
الگو : این مورد ساختار اصلی لباس را شکل می دهد. به همین علت طراحی الگو از اهمیت خاصی برخوردار است و اساساً نقشه قطعاتی است که با دوخته شدن به هم لباس را به وجود می آورند.
اندازه گیری : از مهم ترین موارد در این حرفه اندازه گیری است. بدست آوردن الگوی درست نیز با اندازه گیری دقیق نسبت مستقیم دارد.
تحقیق درباره مد : با مطالعاتی دقیق درباره روند مد در فصل آینده می توان بهترین طراحی را انجام داد
رنگ ها یکی از عناصر مهم در طراحی لباس می باشند. رنگ های روشن همچون زرد برای فصول گرم و روشن سال مانند تابستان و رنگ های تیره برای فصل های سرد سال همچون زمستان مناسب هستند. یک طراح لباس باید متناسب با اقلیم یک منطقه و فرهنگ مردمی که برایشان لباس طراحی می کند آشنایی کامل داشته باشد. بنابراین شما باید درک مناسبی از مصرف کننده و علایق آن ها داشته باشید.
خلاقیت در طراحی و ایجاد لباس با شناخت کامل و توانایی بهره گیری از آن در طراحی و خلق لباس ایجاد می شود. جهت طراحی لباس همواره نیاز نیست تا از ابزارهای تجسمی بهره برد. گاهی می توان با مواد اطراف و الهام گرفتن از بسیاری از اشیا و اجسام مختلف یک طراحی لباس جدید را ایجاد کرد. برای مثال با استفاده از برگ های درخت و نوع پوشش آن یک دامن را طراحی نمود. داشتن ایده و ایجاد خلاقیت یکی از مهم ترین ابزار بخش هنری است که سبب طراحی یک مد و لباس جدید می گردد.
ایده و خلاقیت در ذهن تمامی انسان ها وجود دارد و تنها کافی است بر روی مسئله مورد نظر تمرکز داشته باشند. طراحان لباس بیش از دیگر افراد باید بر روی ایده پردازی تمرکز داشته و با فکر قوی و بهتر بتوانند به این عمل بپردازند. ایده گیری با تمرکز و دید خوب به اطراف ایجاد می شود. طراحان باید ابتدا هدف خود را مشخص کرده و پس از آن به ترسیم مانکن بپردازند و با شناختی که نسبت به مواد پیدا کرده اند به طراحی لباس مورد نظر بپردازند.
در آخر می توان به این نکته اشاره کرد که برای تبدیل شدن به یک طراح لباس، لزوما نباید تحصیلات بالایی (تحصیل در رشته طراحی لباس )داشته باشید. اما آنچه به وضوح مشخص است ذوق هنری است که باید در وجود شما باشد. یک طراح خوب و حرفه ایی باید پارچه مناسب را انتخاب کند و در دنیای رنگ ها غوطه ور باشد.
برخی از معروف ترین طراحان لباس در دنیا امروزه مدرک کارشناسی هنرهای تجمسی دارند. برخی از درس های این رشته، ترکیبی از تئوری و عملی (مانند نقاشی، طراحی و عکاسی) هستند ،که برای رشته ی طراحی لباس ایده آل به شمار می روند.